Tuesday, October 11, 2016

COMITMENTO (Pe. Stanislaus Kopong, SVD)

Hau mai atu halo tuir ita nia hakarak ( Ebr. 10. 7)           

Commitmentu mak etapa ba datoluk atu sai escolante Jesus nian be los/diak. Komitmentu ne’e mak  karan/vontade no hakarak forte/makaas atu fo buat espiritual nian  hotu hodi la konta  nia folin, nia dezvantagem. Comitmentu mak etapa madureza/maturidade ida iha ema nia dezemvolvimento Espiritual. Buka moris santu dehan katak lao tuir Jesus ho ninia maneira hanoin nian/mindset. Nia be saran’an tomak atu soi/salva ema. Discipulado presisa fo’an tomak. Ema hotu nebe tahan buat  hotu iha nia, ka belit/rabat’an ho buat hotu mundo ne’e nian, seidauk hatan los bolu Maromak nian no laran sira ne’e sei la nakloke/naktaka hela.  Fo’an tomak presisa liu  nuudar buat ida kdasar ba discipulado. Comitmentu dehan katak hamate’an  no  mate’an mos  ba mundo. Ne’e  assuntu prioridade. Maromak sei sai numeru primeiru iha ita nia prioridades hotu. Nia mak sei sai ita hotu nia prioridade, mesak ida deit. Buat hotu, prioridades seluk tuir ida ne’e. Domin sai poder motivasaun nebe halo dedicasaun total, bele mosu:  Hadomi no serbi Maromak ho o nia fuan tomak ( laos balun), ho o nia laran tomak ( laos balun) ho nia kbiit hotu ( laos uit oan) no ho o nia hanoin tomak(laos balun), sei halo ita nia comitmentu ida sai total.

Imi la hatene katak hau se hela iha hau Aman nia uma? ( Lk. 2.49)
Jesus mak ita nia dalan. Jesus mak ita nia matadalan. Jesus mak sai ita nia exemplo. Ita iha serteza  katak  nia sei la husu ita atu tahan susar ida nebe nia rasik nunca esperimenta. Jesus ema be laran los/mos iha dedicasaun wainhira nia klarifika ba nia aman no inan Maria, tamba sa nia la fila hamutuk ho sira ba sira uma no hela iha templo laran. Imi la hatene katak hau se hela iha hau aman nia uma? Ninia laran los/mos ne’e nia hatudu bebeik durante nia hela iha mundo ne’e.-Iha tempo nakukun lolos nia iha  foho Oliveiras ita rona Jesus nia lia atu fo’an tomak ba Maromak: Aman, Ita hakarak karik, hado’ok tiha kalix ne’e hosi hau, maibe halo tuir laos hau nia hakarak maibe halo tuir ita nian ba (Lk.22.42). Ninia oferenda nebe total no final, namuruk/bergema iha Calvariu: Aman, iha ita liman, hau saran hau nia klamar.Dehan tiha ne’e nia iis kotu. Maibe Jesus  moris fali hosi mate. Jesus moris fali hosi mate dehan katak nia bele moris ho ita, nia bele moris iha ita. Nia mak organiza ita no fo ita kbiit atu bele halo ita rasik  nia comitmentu ba aman Maromak. Hodi fiar, Abrao halo tuir Maromak  nia bolu atu lao ba rai nebe Maromak sei fo ba nia nudar liman rohan no ba nia bei oan sira. Hodi fiar ne’e mak nia lao, maske la hatene, nia atu ba nebe ( Ebr.11.8). Lia kona ba Maromak bolu Abrao, ita hare/le iha livro Genesis 12.1.Judeu sira iha legenda ida kona ba Abrao. Abrao nia aman Terah, komadante militar Nimrod  nian. Wainhira Abrao moris, mosu fitun ida iha lalehan, hare hanesan atu halakon fitun seluk. Nimrod buka atu oho bebe ne’e,  maibe ema sira subar Abrao iha fatuk kuak ida. Iha fatuk kuak ne’e mak  visaun dahuluk Abrao nian kona ba Maromak nebe  mosu iha nia.  Wainira  nia se nurak hela, nia sai hosi fatuk kuak ne’e no hamariik, hare iha sorin balu raifuik maran. Loro mosu ho nia furak no Abrao dehan:  Los, loro ne’e mak  Maromak, creador. Tan ne’e nia hakneak no adora loro. Maibe lokraik mai, loro monu/lakon. Hare ida ne’e, Abrao dehan: loro laos creador/autor creasaun nian tan creador creasaun nian la bele lakon.  Fulan fitun mosu iha loro sae (loro monu, fulan fitun mosu). Hare ida ne’e Abrao dehan: fulan tenke sai Maromak no fitun sai nia grupu.Tanba ne’e nia hahu hakneak no adora fulan. Maibe waihnia kalan liu tiha, fulan lakon no loro mosu/sae fali. Hare ida ne’e Abrao dehan: Tebes, sasan lalehan  nian hotu laos Maromak, tan sira tuir lei/regra. Hau sei adora ida nebe halo lei/regra ba sira. Ne’e legenda ida Yudeu sira nian.

Legenda ida ne’e hatoo ba ita oinsa Abrao buka Maromak  no nia la sente diak ho nia povo sira nia idolu. Tan ne’e wainhira Maromak bolu nia, nia iha rasaun  pronto atu ba, tuir ida nebe nia la hatene, atu hasoru nia. Abrao,tuir hau nia hanoin, sai exemplo diak, as liu hotu kona ba fiar. 1. Fiar Abrao nia mak fiar nebe pronto ba aventura. Bolu Maromak nian dehan katak Abrao tenke husik hela nia rai,nia uma, nia familia, husik mos nia servisu hotu atu lao/atu ba.Nia ba buka buat ida nebe nia la hatene. Nia ba duni. Buka ida nebe diak liu, boot liu nebe hakiak/crea fulan, fitun no loro no fo ba sira lei/regra atu sae/ atu monu. Oinsa ita rasik halo, se Maromak bolu ita? Dala barak ita nia laran la metin, moris ho dubida oi-oin. Ita nia prinsipio makne’e: safety first= dahuluk mak hakmatek/seguru. Maibe moris nuudar cristao, liu tan moris  nudar escolante/dicipulo  Maromak nian presisa  prontidaun makaas, atu ba aventura.  Hodi fiar, ita bele hare etapa hotu iha dalan ida ne’e maibe ne’e laos fiar los nian ida. Presisa ba cristao sira,liu liu ba escolante sira atu lao tuir dalan nebe Maromak hatudu liu ninia bolu, hodi la hatene consequensia sa deit nebe sei mosu.Hanesan Abrao nebe tenke sai, husik buat oi-oin maske la hatene atu ba los nebe no mos atu hetan saida.  2. Fiar Abrao nian mak fiar ida  be iha patiensia.  Wainhira nia too ba rai nebe Maromak promete ba nia, ema nunca husik nia atu  nia hetan duni rai ne’e. Tan ba ne’e nia tenke lao nuudar ema laorai iha neba no hela iha taka baluk ida nia okos. Nia sai nuudar peregrino/peziarah.  Ba Abrao, Maromak nia promesa seidauk sai  lolos. Nia hetan moris todan.Ema dehan katak buat todan hotu biasa mosu iha klaran entre  hun no rohan.  Se lori buat ida nebe kman, sai todan mak iha klaran laos iha rohan. Se lori buat ida be todan, sai todan liu mak iha klaran. Laos iha rohan. Se lori buat ida be todan liu, sai todan liu  tan mak  klaran, laos iha rohan. Iha tempo atu halo desisaun ida, ita nia fuan/laran nakdedar, tuku-tuku. Iha tempo ita hetan buat ida, ita hanesan tama iha naroman, hetan tiha gloria. Maibe iha tempo susar nian, ita presisa kbiit/potensia atu hein no titu too susar ne’e lakon. Se nune’e karik, ita tau ita  nia espectasaun, se nune’e ita hatun ita nia idealismo. Ikus mai ita tama iha apatia, nebe bele hamate ita  nia mehi oi-oin. Ema fiar  nain mak ema nebe  sira nia esperanca lakan los. Sira  hakaas’an liu tan hasoru loron nebe kalohan taka.

Fiar Abrao nian  mak fiar nebe hare no buka buat ida nebe laos mundo ne’e nian maibe buat nebe  leten ninian.  Ema ida la bele halo buat ida nebe boot, la hodi visaun  ida. Visaun ne’e mak halo ema ne’e bele barani hasoru dificuldades no tauk iha dalan. Abrao hetan ona visaun  no hanesan hakerek nain dehan: wainhira  nia isin se lao lemorai iha Palestina, nia klamar hela iha uma  hamutuk ho Maromak. Maromak la fo ba ita visaun ida se ita la permite. Maibe se ita hein nia, maske iha raifuik maran mundo ne’e nian, nia sei haruka visaun ida. No hodi visaun ida ne’e, dificuldades nebe  mosu sei sai buat ida nebe fo ksolok/kontente.

Ne’e mak fiar Abrao nian nebe sai exemplo ita nia fiar. Ne’e fiar ida nebe pronto atu ba aventura, fiar ida nebe iha pasiensia hodi hein, fiar ida nebe la buka buat mundo ne’e nian, maibe buat ida leten ninian, karik lalehan nian. Maromak fo tiha ba ita ida-idak buat barak  nuudar sasin ninia providensia domin. Ita nia prontidaun hira atu responde ninia bolu atu saran ita nia  moris totalmente ba ninia plano mai ita’an rasik?. Liutan maske nia lori ita liu ba fatin nebe ita la hatene? Ita dala ruma la rona, la kohi rona, rona maibe la ba/lao/la book’an metin iha ita nia fatin, halo tuir deit ita  nia hakarak. Pregunta mak ne’e:  sira nia vocasaun, sira nia relasaun ho Maromak oinsa los? Hodi lia seluk, sira nia espiritualidade moris ne’e oinsa los? Sira  nia formasaun atu sai escolante Maromak  nian ne’e oinsa los? Tuir mai sira nia komitmento saida no oinsa los?    

Ita rona tiha ona kona ba vocasaun, ita rona mos kona ba prosesu formasaun liu hosi liafuan ksolok foho Jesus nian nebe halo escolante ida formado, transformado no mos oinsa escolane ida halo nia comitmento moris. Iha reflexao tomak hirak ne’e, se mak bele, barani dehan katak papel domin Jesus nian la iha, falta iha moris escolante sira  nian? Jesus rasik mak sai hun no rohan vocasaun ema ida  nian,sai hun no rohan vocasaun ita ida-idak nian.    Amen.

No comments:

Post a Comment

Note: Only a member of this blog may post a comment.